Erizainak bularreko minbizian, funtsezko laguntza emakumearentzat

Maite Sopelanak 35 urte baino gehiago daramatza erizain lanetan. Lehen mailako arretan, arreta espezializatuan, larrialdietan... lan egin du. Kirurgia-arloko erizain gisa ere lan egin du, ginekologia-kontsultetara iritsi arte. Bertan, gaur egun, bular-patologiako unitateko erizain erreferentea da.

•  Lehen kirurgia-arloko erizain gisa egiten zenuen lan. Zertan bereizten dira zure lehengo lana eta oraingoa, Bularretako Patologiako Unitatean?

Gestore moduan lan gehiago egiten dugu, erizain gisa psikologia gehiago egiten duzu. Osasuna sustatzen dut, hezi egiten ditudalako: nola sendatu behar diren, masajea nola egin... baina asko aldatu da. Ez du zerikusirik lehen egiten nuen erizain lanak oraingo lanpostuan egiten dudan lanarekin.

•  Zertan datza bularreko patologiako unitateko erizain erreferentea izatea?

Kontsultan Bularreko minbizia dutela esaten dietenean, hainbat gauza egin behar izaten dituzte: anestesia-zita, anbulatoriora joan, argazkiak egin edo EMNrako deitu.
Pazienteek telefono mugikor bat dute eskura nirekin harremanetan jarri ahal izateko, eta hori garrantzitsua da, prozesu osoan laguntzeko. Batez ere, lehen kontsultaren ondoren jotzen dute gehien nigana. Egun berean edo biharamunean gelditzen saiatzen naiz, ez zaie itxaronarazten. Lehen kontsultan errepasatu eta lagundu egiten dut, baina hezkuntza inkesta dakarkizuten ondorengo kontsultetan egiten dugu, nahiz eta nahitaez bete beharreko gai batzuk dauden: kontsultak, min-eskala, etab. Batzuk kirurgiaren ondoren itzultzen dira, eta une horretan "nire bizi-kalitateari" buruzko inkesta egiten diet.

•  Nolakoa iruditzen zaizu erizaina erreferentea izatea unitate honetan?

Oraindik ez dut asko sinesten, ohiko erizain sentitzen naiz oraindik, ez naiz erizain erreferente sentitzen. Ilusioa egiten dit telefonoz deitzen didatenean eta nire izenez deitzen didatenean, nik urtebete ere ez daramadalako. Lehen ere Unitate honetan nengoen, baina ez kontsulta honetan. Laguntza pixka bat eman diezazuekedala sentitzen dut, eta argitzen dituzunean haientzat mundu bat diren zalantzak lasaiago geratzen dira.

•  Nolakoa da minbiziaren diagnostikoa dagoenean egiten duzuen prozesua?

Medikuak anatomia patologikoa jaso ondoren joaten da pazientea, eta lehen kontsulta gisa deitzen zaie. Nigana etortzen da eta berriro azaltzen zaie zer urrats egin behar dituzten: baimen informatuak, argazkilaria, anestesista... Premiazkoak eskatzen dizkieten frogak ere guk kudeatzen dizkiegu, frogak erreklamatzen ditugu ez badiete deitu zitatzeko.
Emakume asko blokeatuta geratzen dira eta ez dute ulertzen.

•  Zaila al da pazienteei albiste txarrak ematea?

Albisteak emanda datoz. Okerragoa zen kontsultan nengoenean. Hemen batzuetan oso osorik egoten dira kontsultan, eta gero erori egiten dira, edo alderantziz. Baina ez da erraza.
Hori kudeatzeko trebetasunak ditut eta azkenean entzuten dizute.

•  Nola eragiten dizu zure eguneroko lanak emakume, ama, alaba... gisa?

Mamografia tokatzen bazait, sentiberago nago... Saiatzen naiz buelta asko ez ematen eta deskonektatzen hemendik irtetean. Badira zenbait kasu, batez ere zirkunstantzia zehatzak dituzten gazteak, eramaten dituzunak, eta horietaz gogoratuko naiz beti. Egia esan, gero aurrera doazela ikusten duzunez, ez dut oso gaizki eramaten. Okerrago eramango nuela uste nuen, eta hasieran ez nuen oso argi lan hau gustatuko zitzaidan, baina hemen nago.

•  Inoiz izan al duzue kudeatzeko zailagoa gertatu zaizuen kasuren bat? Nola konpondu duzue?

Ez, batzuk lehen egunean ez dira ezer entzuteko gai eta joan egin nahi dute, baina gero probetara itzuli behar dute eta hor harkorrago daude.

•  Zure lana garrantzitsua dela uste duzu? Zergatik?

Uste nuena baino garrantzitsuagoa dela dirudi, eskertzen dizutelako. Gainera, besarkada bat ematen badiezu, are gehiago. Izan ere, besarkada eta solasaldi hori beste edozer baino gehiago eskertzen dute, hori esaten didate pazienteek. Ondo etorriko zaiela ikusten badut, besarkatu egiten ditut kontsulta amaitzean. Urte asko daramatzat lanean, eta badakit norekin edo nola egin dezakedan.

• Erizainak arlo horretan duen eginkizunak garapen gorena lortu du edo oraindik egiteko dago?

Pentsa ezazu postua ICHOM  en nire bizi-kalitatea programarako sortu zela. 2019an hasi zen, baina pandemiak dena geldiarazi zuen. Lanpostua ez da orain sortu zenean bezalakoa, gauzak gehitu dira, baina beti dago bidea egiteko, nahiz eta zuzendaritzen aldetik ere ez dizuten askoz gehiago egiten uzten.

•  1etik 10era, zer gogobetetze-maila sentitzen duzu pazienteekiko harremanari eta egiten duzun lanari dagokienez, eta zergatik?

8 eta 9 artean, esango nuke. Ez hainbeste antolaketarekin, baina bai nire lanarekin. Postu garrantzitsua iruditzen zait pazienteentzat, erreferentzia funtsezkoa baita haientzat.