Prestakuntza ezinbestekoa da haurren tratu txarren kasuak detektatzeko eta horietan jarduteko

Ortegak bere jardun profesionalaren zati handi bat Lehen Mailako Arretan eman du, eta azken 10 urteetan pediatriara bideratu du bere lana, haurren ongizatearekiko konpromiso hautsezina erakutsiz. Gainera, berriki parte hartu du SATSE Euskadik haurren tratu txarrak antzemateari buruz eskaintzen duen ikastaroan.

• Zer zeregin dute pediatriako erizainek tratu txarrak detektatzen eta tratatzeko?

Gure egitekoa oso garrantzitsua da, haur osasuntsuaren osasun-programa berrikusten dugulako eta hazkundearen eta garapenaren jarraipena egiten dugulako. Garapenean edo portaeran gertatzen den edozein aldaketak atentzioa eman diezaguke, baita adingabeak kontsultan adierazten duena ere, konfiantza-giroa sortzen baita. Hori detektatzen denean, pediatrari jakinarazten zaio, eta, elkarrekin, balizko arazoa aztertzen eta sakontzen dugu.

• Garrantzitsua al da pediatriako erizainak haur-erasoetan trebatuta egotea?

Bai, oso garrantzitsua. Arazo hori badago, eta prestakuntzarik ez duenez, baliteke jokabide, adierazle eta zeinu jakin batzuk alde batera uztea. Horregatik guztiagatik, prestakuntza edukitzeak eta, batez ere, arazoa egon daitekeela jabetzeak alarmak salatzea eta jardun ahal izatea eragiten du. Prebentzioan ere garrantzitsua da, gurasoei tresnak eman ahal izateko eta, horrela, abusu edo tratu txar baten susmoa eragiten dieten adierazle posibleak detektatzeko; izan ere, SATSEren ikastaroari esker, badakigu gehienetan erasotzailea familia-inguruneko edo hurbileko inguruneko kide dela.

• Zerbait ikusi ondoren, detekziorako edo protokolorako prestakuntzarik ematen dizuete?

Nik jakitea, ez, horregatik SATSE ikastaroa ikusi nuenean oso aukera ona  iruditu zitzaidan.

• Zeren falta sumatzen duzue lan hau burutu ahal izateko?

Alde batetik, arazoa detektatzeko prestakuntza, haur hori tratu txarrak edo abusuak jasaten ari dela pentsarazten dizuten zeinuak, baina, batez ere, protokoloa aktibatzeko eta gauzatzeko moduari buruzko informazioa. Prestakuntza jarraitua eta denboran errepikatua, oso ideia argiekin, ikastaroan azaldu zuten bezala, zorionez ez delako ohikoa, baina prest egon behar gara.

• Nola jokatzen duzue tratu txarren balizko kasu bat detektatzen duzuenean?

Susmorik badago, baina ebidentziarik edo zeinu fisikorik ez badago, telefono bidez harremanetan jartzen gara dagokion gizarte-etxean dauden oinarrizko gizarte-zerbitzuekin, haiek azterketa egin dezaten. Zeinu fisikoak badaude, zuzenean larrialdietara bideratzen dira lesioen partea egin dezaten, miaketa sakonagoa egin dezaten, laginak jaso ditzaten eta gizarte-zerbitzuekin eta guardiako epailearekin harremanetan jar daitezen.

• Zergatik erabaki zenuen SATSEren prestakuntza egitea?

Gai ezezaguna eta oso interesgarria iruditzen zait, existitzen delako eta ez dakizulako nola maneiatu horrelako egoera batean. Pediatrian lan egitea oso garrantzitsua da.

• Zer eman dizu ikastaroak?

Arazoari, errealitateari eta eraginari buruzko informazioa. Erasotzailearen profilari buruzko mitoak kendu dizkit, inguru hurbileko norbait izan daitekeela pentsatzeak, baita emakumeak eta amonak ere. Informazio hori guztia jakiteak eskemak haustea eragiten du, ez baitago profil zehatzik. Ikastaroak zeinu horiek ikusteko adibide asko ematen ditu, haurrak hitzez adierazten dituenak. Erreferentziazko informazioa eta gomendatutako irakurketa ere eman ziguten, hala nola Irene V. Intebi egilearen "Haurren sexu-abusua: familia onenetan" liburua.

• Gomendatuko zenieke ikastaroa pediatriako beste erizain batzuei?

Erabat, baina ez pediatrikoei bakarrik, baita arlo guztietako profesionalei ere. Une honetan hutsune bat dugu gure erakundean, eta oso baliabide ona da. Gomendatuko nuke, zalantzarik gabe.